یخ‌فروش‌نیشابور
فارسی فارسی
لغت‌نامه دهخدا
[ی َ ف ُش ن َ / ن]
{اخ}
نام احمقی از اهالی نیشابور. (ناظم الاطباء). گویند در نیشابور گدایی سفیه بود که هرچه گدایی تحصیل کردی به یخ دادی و در جوالی گذاشته بردوش گرفته گرد کوچه و بازار گشتی و هیچکس با او سودا نکردی تا آنکه آب شده از جوال بیرون رفتی و با وجود این حال روز دیگر به همان شغل بودی . و بعضی گفته اند که یخ فروش نیشابور شخصی بود که هر روز یخ به دوش گرفته به بازار آوردی هرکس به تکلف پاره ای از آن بردی و از هیچیک نفعی بدو نرسیدی و موید قول اول است آنچه ایوب ابوالبکر که یکی از ظرفای خراسان است گفته :
بر دوش یکی جوال یخ می گردید
تا بفروشد کس از وی آن را نخرید
یخ آب شد از کون جوالش بچکید
با کون تر و دست تهی برگردید.
و موید قول دوم است قطعه حکیم سنایی:
مثل تست در سرای غرور
مثل یخ فروش نیشابور
در تموز آب یخ نهاده به پیش
کس خریدار نی و او درویش .
و بعضی گفته اند که از یخ فروش نیشابور خصوص شخصی مراد نیست ، بلکه این صفت مراد است هرکه باشد چه در نیشابور بواسطه خوبی آب و هوا کسی محتاج یخ نیست تاآنکه از یخ فروشی طرفی توان بست و ابیات حدیقه تایید این قول به روی احسن تواند کرد. (آنندراج ):
مَثَلت هست در سرای غرور
همچو آن یخ فروش نیشابور.

سنایی .


حال من بنده در ممالک هست
حال آن یخ فروش نیشابور.

انوری .

فارسی فارسی
لغت‌نامه دهخدا
[ی َ ف ُش ن َ / ن]
{اخ}
نام احمقی از اهالی نیشابور. (ناظم الاطباء). گویند در نیشابور گدایی سفیه بود که هرچه گدایی تحصیل کردی به یخ دادی و در جوالی گذاشته بردوش گرفته گرد کوچه و بازار گشتی و هیچکس با او سودا نکردی تا آنکه آب شده از جوال بیرون رفتی و با وجود این حال روز دیگر به همان شغل بودی . و بعضی گفته اند که یخ فروش نیشابور شخصی بود که هر روز یخ به دوش گرفته به بازار آوردی هرکس به تکلف پاره ای از آن بردی و از هیچیک نفعی بدو نرسیدی و موید قول اول است آنچه ایوب ابوالبکر که یکی از ظرفای خراسان است گفته :
بر دوش یکی جوال یخ می گردید
تا بفروشد کس از وی آن را نخرید
یخ آب شد از کون جوالش بچکید
با کون تر و دست تهی برگردید.
و موید قول دوم است قطعه حکیم سنایی:
مثل تست در سرای غرور
مثل یخ فروش نیشابور
در تموز آب یخ نهاده به پیش
کس خریدار نی و او درویش .
و بعضی گفته اند که از یخ فروش نیشابور خصوص شخصی مراد نیست ، بلکه این صفت مراد است هرکه باشد چه در نیشابور بواسطه خوبی آب و هوا کسی محتاج یخ نیست تاآنکه از یخ فروشی طرفی توان بست و ابیات حدیقه تایید این قول به روی احسن تواند کرد. (آنندراج ):
مَثَلت هست در سرای غرور
همچو آن یخ فروش نیشابور.

سنایی .


حال من بنده در ممالک هست
حال آن یخ فروش نیشابور.

انوری .

تبلیغات: ترجمه کتاب قیمت ترجمه