دواب
(دَ بْ یا بّ) [ ع . ] (اِ.) جِ دابه ؛ چهارپایان، حیوانات بارکش .
(تک: دابَّه)، چارپایان، جُنبَندِگان
confluence ==> [.n]: اتصال یا تلاقى دو نهر، همریختنگاه، همریزگاه
[دَ واب ب]
{ع ا}
ج دابّة. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). ج دابة، به معنی جانورانی که بر روی زمین سیر کنند. (یادداشت مولف ). ج دابه ، به معنی جنبندگان است ماخوذ از دبیب که به معنی بر زمین جنبیدن است ، و تای تانیث در دابة برای تقدیر بر موصوف باشد، پس دابةدر اصل لغت به معنی جنبنده است که مطلق جاندار باشدمگر اکثر استعمال این لفظ در حیوانات است که بر آن سوار شوند و بار برند، مثل اسب و خر و شتر و فیل و استر و جاموش [چموش ] و گاو. (از آنندراج ) (از غیاث ).
-دواب الرکوب ; چهارپایان سواری که چهار دسته اند: اسبان ، استران ، شتران ، خران . (ازصبح الاعشی ج 3 صص 17 - 24).
{ع ا}
ج دابّة. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). ج دابة، به معنی جانورانی که بر روی زمین سیر کنند. (یادداشت مولف ). ج دابه ، به معنی جنبندگان است ماخوذ از دبیب که به معنی بر زمین جنبیدن است ، و تای تانیث در دابة برای تقدیر بر موصوف باشد، پس دابةدر اصل لغت به معنی جنبنده است که مطلق جاندار باشدمگر اکثر استعمال این لفظ در حیوانات است که بر آن سوار شوند و بار برند، مثل اسب و خر و شتر و فیل و استر و جاموش [چموش ] و گاو. (از آنندراج ) (از غیاث ).
-دواب الرکوب ; چهارپایان سواری که چهار دسته اند: اسبان ، استران ، شتران ، خران . (ازصبح الاعشی ج 3 صص 17 - 24).
[دَ]
{از ع ، ا}
ج دابة، و در عربی به تشدید باء و به معنی مطلق جنبندگان یعنی جانوران است ولی در فارسی بدون تشدید باء و بیشتر به معنی ستور که سواری می دهد و بار می کشد استعمال شود. چارپایان که سواری و بارکشی را باشند. (از یادداشت مولف ). حیوانات سواری و بارکش مانند اسب و استر و خر و شتر و فیل و گاو و گاومیش . (ناظم الاطباء):
به پری و به فرشته به حور عین و وحوش
به آدمی و به مرغ و به ماهی و به دواب .
به نطق آدمی بهتر است از دواب
دواب از تو به گر نگویی صواب .
جماعتی که ندارند حظ روحانی
تفاوتی که میان دواب و انسان است .
آدمیزاد نیک محضر باش
تا ترا بر دواب فضل نهند.
تو به عقل از دواب ممتازی
ورنه ایشان به صورت از تو بهند.
خدمت مشارالیه آن است که در حین ملاحظه نمودن نواب ... و دواب پیشکشی و غیره که به اسطبل می آورند... نظم و نسق طوایل ... با مشارالیه می باشد. (تذکرة الملوک چ دبیرسیاقی ص 14). خدمت مشارالیه آن است که سال بسال به اتفاق ناظر دواب عرض ایلخیهای سرکار خاصه ... به سرکار ارباب التحاویل رساند... و علیق و... که به تصدیق و تجویز امیر آخورباشی صحرا و ناظر دواب رسیده باشد تنخواه داده میشود. (تذکرة الملوک ص 15). آنچه جو و کاه و یونجه و قصیل که به جهت علیق دواب طوایل و قطار و استران بوده باشد... تحویل انباردارباشی می شود. (تذکرة الملوک ص 33).
{از ع ، ا}
ج دابة، و در عربی به تشدید باء و به معنی مطلق جنبندگان یعنی جانوران است ولی در فارسی بدون تشدید باء و بیشتر به معنی ستور که سواری می دهد و بار می کشد استعمال شود. چارپایان که سواری و بارکشی را باشند. (از یادداشت مولف ). حیوانات سواری و بارکش مانند اسب و استر و خر و شتر و فیل و گاو و گاومیش . (ناظم الاطباء):
به پری و به فرشته به حور عین و وحوش
به آدمی و به مرغ و به ماهی و به دواب .
خاقانی .
به نطق آدمی بهتر است از دواب
دواب از تو به گر نگویی صواب .
سعدی .
جماعتی که ندارند حظ روحانی
تفاوتی که میان دواب و انسان است .
سعدی .
آدمیزاد نیک محضر باش
تا ترا بر دواب فضل نهند.
سعدی .
تو به عقل از دواب ممتازی
ورنه ایشان به صورت از تو بهند.
سعدی .
خدمت مشارالیه آن است که در حین ملاحظه نمودن نواب ... و دواب پیشکشی و غیره که به اسطبل می آورند... نظم و نسق طوایل ... با مشارالیه می باشد. (تذکرة الملوک چ دبیرسیاقی ص 14). خدمت مشارالیه آن است که سال بسال به اتفاق ناظر دواب عرض ایلخیهای سرکار خاصه ... به سرکار ارباب التحاویل رساند... و علیق و... که به تصدیق و تجویز امیر آخورباشی صحرا و ناظر دواب رسیده باشد تنخواه داده میشود. (تذکرة الملوک ص 15). آنچه جو و کاه و یونجه و قصیل که به جهت علیق دواب طوایل و قطار و استران بوده باشد... تحویل انباردارباشی می شود. (تذکرة الملوک ص 33).
